ในช่วงท้อง คุณแม่หลายคนอาจมีอาการแสบร้อนกลางหน้าอก เรอเปรี้ยว บางคนอาจมีอาการมากจนรู้สึกหายใจไม่อิ่ม หรือหายใจไม่สะดวก อาการนี้เรียกว่า "กรดไหลย้อน" หรือ GERD (Gastroesophageal reflux disease) ซึ่งเป็นอาการหนึ่งที่สร้างความไม่สุขสบายในแม่ๆ แล้วอาการกรดไหลย้อนเกิดจากอะไร? จะมีวิธีลดอาการนี้ได้อย่างไร? แล้วช่วงท้องสามารถทานยาลดอาการกรดไหลย้อนแบบไหนได้บ้าง? วันนี้เราไปติดตามเรื่องนี้กันค่ะ
อาการกรดไหลย้อนช่วงท้องเกิดจากอะไร?
ตามปกติหลังจากทานอาหาร อาหารจะผ่านหลอดอาหารไปสู่กระเพาะอาการ โดยจะมีหูรูดบริเวณระหว่างหลอดอาหารและกระเพาะอาหาร หรือ Lower esophageal sphincter (LES) คอยปิดไม่ให้กรดในกระเพาะอาหารไหลกลับมาที่บริเวณหลอดอาหาร
แต่ในช่วงตั้งครรภ์ ฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ โดยเฉพาะ Progesterone จะทำให้กล้ามเนื้อ และหูรูดต่างๆ ขยายตัว รวมถึง LES ด้วย จึงทำให้ในช่วงท้อง คุณแม่มีโอกาสที่จะเกิดภาวะกรดไหลย้อนได้ง่ายมากยิ่งขึ้น ยิ่งเมื่อมดลูกขยายใหญ่มากขึ้น ในช่วงไตรมาสที่ 2 และ 3 จะดันส่วนของกระเพาะทำให้อาการของกรดไหลย้อน เป็นมากขึ้นไปอีก
อย่างไรก็ตาม คนท้องทุกคน ไม่จำเป็นต้องมีอาการกรดไหลย้อน ซึ่งอาการกรดไหลย้อนมักจะขึ้นอยู่กับ พฤติกรรมการปฏิบัติตัว อาหารที่ทาน รวมถึงการเพิ่มขึ้นของนำหนักตัวในช่วงท้อง
อาการกรดไหลย้อน
เนื่องจากมีกรดจากในกระเพาะอาหาร ไหลย้อนกลับมาที่หลอดอาหาร อาการที่จะพบได้บ่อยคือ
รู้สึกอืดแน่นท้อง
แสบร้อนกลางหน้าอก
เรอเปรี้ยว
คลื่นไส้อาเจียน
รู้สึกถึงรสเปรี้ยวในคอ
เจ็บคอ
ไอบ่อยๆ
แน่นกลางหน้าอก หายใจไม่อิ่ม
วิธีลดอาการกรดไหลย้อนในช่วงท้อง
ระวังในเรื่องการกิน : หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกรดเยอะ อาหารรสจัด หรืออาหารที่ย่อยยาก เช่น อาหารรสเปรี้ยว มะเขือเทศ หัวหอม กระเทียม กาแฟ Chocolate น้ำอัดลม อาหารที่มีไขมันมากๆ
แบ่งมื้ออาหาร กินน้อยๆ แต่กินบ่อยๆ : ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารมื้อหนักๆ แทนที่จะทานมื้อหนักๆ 3 มื้อ แบ่งเป็นมื้อเล็กๆ ประมาณ 6 มื้อ คือ มื้อเช้า - อาหารว่าง- อาหารเที่ยง-อาหารว่าง- อาหารเย็น- อาหารว่าง
กินช้าๆ เคี้ยวให้ละเอียด นั่งตรงขณะกินข้าว
ไม่กินก่อนนอนอย่างน้อย 3 ชั่วโมง : ให้เวลาอาหารในการย่อยและเคลื่อนผ่านกระเพาะอาหารเพื่อลดอาการกรดไหลย้อน
เดินหรือออกกำลังกาย : จะช่วยให้การทำงานของลำไส้ดีขึ้น อาหารผ่านได้ง่ายขึ้น
ใส่เสื้อผ้าสบายๆ : ไม่ใส่เสื้อผ้าที่คับ หรือ กดบริเวณกระเพาะอาหาร
นอนหัวสูง : โดยอาจใช้หมอนที่ป้องกันกรดไหลย้อน ที่มีความสูงประมาณ 6-9 นิ้ว นอนหันทางด้านซ้ายเพื่อให้กระเพาะอาหารอยู่ต่ำกว่าหลอดอาหารจะช่วยลดอาการกรดไหลย้อนได้
อาหารกลุ่มโยเกิร์ตและนม จะช่วยลดอาการกรดไหลย้อนได้
ควบคุมน้ำหนัก ไม่ให้น้ำหนักขึ้นเร็วจนเกินไป และอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมช่วงท้อง
ช่วงท้องสามารถทานยาชนิดไหนเพื่อลดอาการกรดไหลย้อนได้บ้าง?
ยาที่สามารถใช้เพื่อลดอาการกรดไหลย้อน ที่คนท้องสามารถทานได้คือ
Aluminum hydroxide-magnesium hydroxide (แอนตาซิล เจล; category B)
Simethicone (Air-x; category C)
Calcium carbonate (Gaviscon; category C)
เมื่อไหร่ควรปรึกษาแพทย์
ในทางปฏิบัติอาการหลดไหลย้อนมักจะดีขึ้นจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และปรับเปลี่ยนการกิน อย่างไรก็ตาม มีอาการบางอย่างที่ต้องระมัดระวัง และควรปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการตรวจรักษาเพิ่มเติมคือ
อาเจียนเป็นเลือด
ถ่ายดำ
กลืนลำบาก
น้ำหนักลดผิดปกติ
ไอรุนแรง
เจ็บหน้าอกผิดปกติ
โดยแพทย์จะทำการตรวจวินิจฉัยและดูแลคุณแม่และลูกน้อยให้ปลอดภัยค่ะ
หวังว่าบทความนี้คงเป็นประโยชน์ต่อแม่ๆ และช่วยเป็นแนวทางให้แม่ๆ สามารถลดอาการกรดไหลย้อนที่เกิดขึ้นได้นะคะ แล้วมาติดตามกันได้ใหม่ในบทความหน้านะคะ
เขียนโดย
พญ. ทานตะวัน จอมขวัญใจ หมอหน่อย (Tantawan Jomkwanjai. MD) Dr. Noi The Family
#อาการกรดไหลย้อนช่วงท้องรักษาอย่างไร #แก้ปัญหากรดไหลย้อนในช่วงท้องอย่างไร #คนท้องเป็นกรดไหลย้อนกินยาอะไรได้บ้าง