เชื่อทุกคนคงพอจะรู้จักกับเจ้าวิตามินดี (Vitamin D) หรือ ที่เรารู้จักกันในนาม “Sunshine vitamins” เนื่องจากเราสามารถสังเคราะห์วิตามินดีได้บริเวณผิวหนังจากการสัมผัสแสงแดด นอกจากนี้เรายังได้รับวิตามินดีจากอาหาร และวิตามินบำรุงด้วย วิตามินดี เป็นวิตามินที่มีความสำคัญมากๆต่อการทำงานของร่างกาย ซึ่งน้อยคนจะรู้ว่า วิตามินดีมีผลโดยตรงต่อการมีลูกของทั้งหญิงและชาย นอกจากนี้ภาวะขาดวิตามินดี ยังสัมพันธ์กับภาวะมีบุตรยากอีกด้วย รายละเอียดจะเป็นอย่างไร ไปติดตามได้ในบทความกันเลยค่ะ
วิตามินดีคืออะไร? (What is vitamin D?)
วิตามินดี (Vitamin D) เป็นวิตามินที่ละลายได้ดีในไขมัน มีความสำคัญต่อร่างกาย ช่วยในการดูดซึมแคลเซี่ยม และฟอสฟอรัส ช่วยในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน การทำงานของหัวใจ รวมถึงช่วยในการทำงานของฮอร์โมนต่างๆของร่างกาย
Vitamin D3 (Cholecalciferol) คือฟอร์มหลักของวิตามินดีในร่างกาย ส่วนใหญ่สร้างบริเวณผิวหนังจากการได้รับแสงแดด โดยพบว่าหากสัมผัสแดดประมาณ 10-15 นาที สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ก็เพียงพอต่อการสร้างวิตามินดีที่ร่างกายต้องการ นอกจากนี้เรายังได้รับวิตามินดีจากอาหารบางชนิดเช่น แซลมอล กุ้ง ไข่แดง ทูน่า นม และเราสามารถได้รับวิตามินดีจากวิตามินบำรุง โดยพบว่าร่างกายสามารถใช้งาน Vitamin D3 (Cholecalciferol) ได้ง่ายกว่า Vitamin D2 (Ergocalciferol)
การได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอ เป็นวิธีการที่ดีที่สุดในการรับวิตามินดี เนื่องจากวิตามินดีในอาหารมักจะมีไม่เพียงพอที่ร่างกายต้องการ อย่างไรก็ตามพบว่าในปัจจุบันโอกาสที่เราจะได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอน้อยลง เช่นต้องทำงานในออฟฟิส หรือทำงานตั้งแต่เช้าจนถึงดึก จึงไม่มีโอกาสได้สัมผัสแสงแดด ทำให้ในปัจจุบันพบว่าทั้งหญิงและชาย มีโอกาสที่จะขาดวิตามินดีได้มากขึ้น
นอกจากนี้ยังมีกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงในการขาดวิตามินดี เช่น คนที่มีผิวคล้ำ คนอ้วน อายุมากขึ้น คนที่มีภาวะ PCOS เนื่องจากการสังเคราะห์วิตามินดียากขึ้น รวมถึงการใช้วิตามินดีก็เพิ่มขึ้นอีกด้วย
ด้วยปัจจัยต่างๆ เหล่านี้ จึงพบว่า หญิงและชายวัยเจริญพันธุ์กว่า 40% มีภาวะขาดวิตามินดี โดยที่ไม่รู้ตัว ส่งผลอาจทำให้เกิดภาวะมีบุตรยากโดยไม่รู้ตัวเช่นกัน
วิตามินดีเกี่ยวข้องกับการมีบุตรยากอย่างไร?
เนื่องจากวิตามินดีมีความสำคัญต่อการทำงานต่างๆของร่างกาย ทั้งยังมีงานวิจัยหลายงานวิจัยศึกษาพบความสัมพันธ์ของระดับวิตามินที่ปกติกับการเพิ่มขึ้นของโอกาสประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์
ความสำคัญของวิตามินดีในหญิง
วิตามินดีมีความสำคัญต่อการทำงานต่างของฮอร์โมนเพศหญิง ซึ่งเกี่ยวข้องกับการเติบโตของไข่ และการตกไข่ นอกจากนี้ยังพบวิตามินดีใน Follicular fluid ซึ่งเกี่ยวข้องกับการพัฒนาและเติบโตของไข่ ทั้งยังพบว่าคนที่มีระดับวิตามินดีที่ปกติ มีโอกาสประสบความสำเร็จในการทำ IVF มากกว่าคนที่มีวิตามินดีต่ำ(1-2) นอกจากนี้ยังพบว่าหญิงที่มีระดับวิตามินมากกว่าหรือเท่ากับ 30 ng/mL มีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จมากกว่าคนที่มีวิตามินดีต่ำมากขึ้นถึง 4 เท่า(3-4)
ในหญิงที่มีปัญหา PCOS หรือถุงน้ำรังไข่ จะมีภาวะขาดวิตามินดีมากกว่าคนทั่วไป พบว่าการให้วิตามินดีเสริมจะเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์สำเร็จเพิ่มขึ้นถึง 40%
นอกจากนี้วิตามินดียังมีความสำคัญต่อเนื่องไปตลอดช่วงตั้งครรภ์ เนื่องจากช่วยในการพัฒนาเติบโตของทารกในครรภ์ และการทำงานต่างๆของมารดา คนที่มีภาวะขาดวิตามินดี จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำเนิด เบาหวานขณะตั้งครรภ์ ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ดังนั้นในช่วงการตั้งครรภ์จึงควรได้รับวิตามินดีอย่างเพียงพอ
ความสำคัญของวิตามินดีในชาย
วิตามินดีมีความสำคัญต่อการทำงานของฮอร์โมนเพศชายเช่นกัน นอกจากนี้ยังพบว่า ชายที่มีวิตามินดีต่ำ ส่งผลให้คุณภาพของสเปิร์มแย่ลง ทั้งรูปร่าง จำนวน และการเคลื่อนที่แย่ลง ส่งผลให้เกิดภาวะมีบุตรยากได้ และพบว่าการให้วิตามินเสริมในชายที่มีคุณภาพสเปิร์มต่ำ ช่วยให้คุณภาพของสเปิร์มดีขึ้นอย่างนัยสำคัญ
แล้วเราต้องการวิตามินดีเท่าไหร่?
ทางที่ดีที่สุด ที่จะทราบว่าเราต้องการวิตามินดีเท่าไหร่ คือการตรวจระดับวิตามินดีในเลือด เพื่อดูว่าเราเองมีภาวะขาดวิตามินดีหรือไม่ โดยสามารถทำได้ในการตรวจสุขภาพทั่วไป หรือการตรวจในช่วงเตรียมพร้อมมีบุตร
หากมีระดับวิตามินดีต่ำกว่า 24 ng/mL แนะนำให้ทานวิตามินดีเสริม 4,000 IU ต่อวัน เป็นเวลา 2-3 เดือนแล้วตรวจซ้ำอีกครั้ง หากระดับวิตามินดีอยู่ที่ 24-30 ng/mL แนะนำให้ทานวิตามินดีเสริม 2,000 IU ต่อวัน เป้าหมายคือให้ระดับวิตามินอยู่ที่มากกว่าหรือเท่ากับ 30 ng/mL เมื่อได้เป้าหมายแล้วแนะนำให้ทานวิตามินเสริม 1,000-2,000 IU ต่อวัน เพื่อคงระดับวิตามินให้ปกติอย่างต่อเนื่อง โดยในคนที่ขาดวิตามินดีสามารถทานขนาดสูงๆ ถึง 6,000-10,000 IU ในช่วงเวลาสั้นๆได้อย่างปลอดภัย
แล้วควรเลือกวิตามินอย่างไร?
ตามปกติแล้ววิตามินบำรุงก่อนและระหว่างตั้งครรภ์หรือ Prenatal vitamins หรือวิตามินรวมของผู้ชายจะมีวิตามินดีเป็นส่วนประกอบอยู่แล้ว มากน้อยแตกต่างกันตามยี่ห้อของวิตามิน แนะนำให้ดูที่ส่วนประกอบของวิตามินว่ามีวิตามินดีเพียงพอหรือไม่ เพื่อให้มั่นใจว่าได้รับวิตามินดีอย่างเพียงพอต่อความต้องการของร่างกายค่ะ
วิตามินที่บำรุงก่อนและระหว่างตั้งครรภ์
หลายคนอาจส่งสัยว่าหากทานวิตามินดีแล้วจะกินอาหารที่มีวิตามินดี หรือออกแดดเพื่อรับวิตามินดีได้เพิ่มหรือไม่? ไม่ต้องกังวลค่ะ วิตามินที่มาจากธรรมชาติมีความปลอดภัยและแทบจะเป็นไปได้ยากที่จะทำให้ได้รับวิตามินเกิน เนื่องจากร่างกายจะมีการปรับสมดุลต่างๆอยู่แล้ว ดังนั้นยังสามารถออกแดด และทานอาหารที่มีวิตามินดีอยู่ได้ตามปกติ
หวังว่าบทความนี้คงเป็นประโยชน์ต่อเพื่อนๆ ไม่มากก็น้อยนะคะ แล้วมาติดตามเรื่องราวดีๆ กับได้ใหม่ในบทความหน้าค่ะ
Tantawan Prasopa. MD (พญ. ทานตะวัน พระโสภา) drnoithefamily
อ้างอิง
Ozkan et al. Fertil Steril. 2010; 94:1314-19
Rudick et al. Hum Reprod. 2012; 27(11):3321-7
Houghton and Vieth. Am J Clin Nutr. 2006; 84(4):694-7.
Paffoni et al. J Clin Endocrinol Metab. 2014; 99(11):E2372-6.
Comments