คาร์ซีท (Car seat) เป็นหนึ่งในอุปกรณ์สำหรับการเดินทาง และสร้างความปลอดภัยให้ลูกน้อยในช่วงที่เดินทางในรถยนต์ที่สำคัญมากๆ และหมอหน่อยอยากให้แม่ๆ ทุกคนเข้าใจความสำคัญของคาร์ซีท และเทคนิคการเลือกคาร์ซีท เพื่อที่แม่ๆ พ่อๆ จะสามารถใช้คาร์ซีทได้ถูกต้อง และสามารถเลือกคาร์ซีทที่เหมาะกับตัวเองได้ค่ะ
ทำไมคาร์ซีทถึงสำคัญ?
คาร์ซีท เป็นที่นั่งเพื่อความปลอดภัยของเด็ก เป็นทางที่ดีที่สุดในการปกป้องลูกจากอุบัติเหตุที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างการเดินทาง ซึ่งอุบัติเหตุจราจร เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของเด็ก ในต่างประเทศกำหนดกฏหมายเรื่องคาร์ซีท ที่ทุกคนต้องปฏิบัติตาม คาร์ซีทช่วยป้องกันอันตรายจากอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม พ่อๆ แม่ๆ ควรมีการศึกษาการใช้คาร์ซีทให้ถูกต้องและเหมาะในแต่ละช่วงอายุของลูกค่ะ
คาร์ซีท มีกี่แบบ อะไรบ้าง?
คาร์ซีทแบ่งหลักๆ ออกเป็น 3 แบบคือ 1. Infant car seats 2. Convertible car seats 3. Booster seats
Infant car seats
เป็นคาร์ซีท ที่ถูกออกแบบมาสำหรับทารก มักใช้ได้จนถึงน้ำหนักประมาณ 10 กิโลกรัม หรือสูงประมาณ 85 เซ็นติเมตร หรืออายุประมาณ 1 ปี โดยคาร์ซีทจะต้องวางหันไปทางด้านหลัง หรือ rear facing เท่านั้น Infant car seat มักจะมีฐานรองที่ยึดติดกับเบาะรถยนต์ ซึ่งบางรุ่นจะสามารถถอดออก และหิ้วคาร์ซีทออกมาจากฐานได้
Convertible car seats
Convertible car seats สามารถใช้ได้ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงน้ำหนักประมาณ 18 กิโลกรัม ซึ่งสามารถใช้ได้ตั้งแต่การวางหันหลัง rear-facing หรือแบบหันหน้าออก forward-facing โดยสามารถใช้ได้ตั้งแต่เด็กเล็ก ไปจนถึงประมาณ 9 ขวบเลยทีเดียว โดยขนาดของคาร์ซีทแบบนี้จะค่อนข้างใหญ่ มักยึดติดกับฐาน และไม่สามารถยกถือได้แบบ Infant car seat
Booster seat
Booster seat เพิ่มความสูงให้เด็กเวลานั่งบนที่นั่ง เพื่อให้สาย safety belt พาดผ่านสะโพกไม่ใช่ท้อง และพาดผ่านหัวไหล่ ไม่ใช้คอเด็ก โดยสามารถเริ่มใช้ตั้งแต่น้ำหนัก 18-36 กิโลกรัม หรือความสูงประมาณ 100-150 เซ็นติเมตร หรือ อายุ 4-12 ปี โดยอาจมาพร้อมเบาะหลังหรือมาแค่ที่นั่งก็ได้
การวางคาร์ซีทมี 2 แบบคือ
rear-facing คือการหันไปทางด้านหลัง ควรจัดวางท่านี้ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 2 ขวบ เพื่อป้องกันกระดูกสันหลัง และป้องกันการบาดเจ็บของเด็ก
forward-facing คือการนั่งหันออกจากด้านหน้าแบบผู้ใหญ่ จะทำหลังเด็กมีอายุมากกว่า 2 ขวบหรือไม่สามารถนั่งหันไปทางด้านหลังได้แล้วจริงๆ
เลือกคาร์ซีทที่ปลอดภัยควรเลือกแบบไหนดี?
หลักความปลอดภัยในการเลือกคาร์ซีทคือ
จุดยึดตัว 5 ตำแหน่ง คือสามารถยึดไหล่ 2 ข้าง สะโพก 2 ข้าง และจุดรวมอยู่ที่ระหว่างขา การมีจุดยึด 5 ตำแหน่งจะทำให้ป้องกันการบาดเจ็บต่อเด็กได้ดีกว่าแบบ 3 ตำแหน่ง นอกจากนี้ การใส่ตัวยึดควรทำได้ง่าย สะดวก และสามารถปรับตามความเหมาะสมของขนาดเด็กได้
เลือกคาร์ซีทที่สามารถใช้งานแบบ rear-facing ได้นาน เนื่องจาก เด็กควรนั่งหันไปทางด้านหลังจนอายุประมาณ 2 ขวบ จึงควรเลือกคาร์ซีท ที่สามารถปรับระดับได้ และยังสามารถหันไปทางด้านหลังได้อยู่
มีการปกป้องทางด้านข้าง ควรเลือกคาร์ซีท ที่สามารถป้องกันการกระแทกจากทางด้านข้างได้ดี เนื่องจากอุบัติเหตุประมาณ 1 ใน 4 มาจากการกระแทกทางด้านข้าง จึงควรเลือกคาร์ซีท ที่สามารถปกป้องการกระแทกจากทางด้านข้างได้เป็นอย่างดี
เลือกคาร์ซีทให้เหมาะกับขนาดของเด็ก โดยสามารถสังเกตได้ว่า หลังจากเด็กนั่งคาร์ซีทแล้ว ยังได้รับการป้องกันอย่างเหมาะสมหรือไม่
เลือกคาร์ซีทที่ติดตั้งได้อย่างแข็งแรง ติดตั้งคาร์ซีทสามารถทำได้ทั้งแบบยึดติดกับ Seat belt หรือ ติดกับ ISOfix ที่มีในรถ ซึ่งควรเลือกคาร์ซีท ที่เหมาะกับรถของเรา และมีขั้นตอนการติดตั้งที่ไม่ยุ่งยาก และมีความแข็งแรง
เลือกคาร์ซีทที่ผ่านการรับรองความปลอดภัย
เลือกคาร์ซีทให้เหมาะกับขนาดของรถ เพื่อการยึดติดกับตัวรถที่เหมาะสม
เทคนิคอื่นๆ ในการเลือกคาร์ซีท
1.เลือกคาร์ซีทที่ใช้งานง่าย
ควรเลือกคาร์ซีท ที่สามารถติดตั้งได้ง่ายและเหมาะสมกับรถของคุณพ่อคุณแม่ ซึ่งอาจติดตั้งด้วยการใช้ Seat belt หรือ ใช้ ISOfix ก็ได้
เลือกคาร์ซีท ที่สามารถเคลื่อนย้ายลูกน้อยได้สะดวก บางรุ่นสามารถหมุนคาร์ซีทได้ บางรุ่นสามารถยกออกได้ ซึ่งทำให้เกิดความสะดวกให้การย้ายลูกน้อยออกจากคาร์ซีท
เลือกคาร์ซีท ที่สามารถถอดทำความสะอาดได้สะดวก มีขั้นตอนการถอดที่ไม่ยุ่งยาก
2. เลือกคารืซีท ที่ราคาเหมาะสม คุ้มค่ากับการใช้งาน
สามารถใช้คาร์ซีทมือสองได้หรือไม่?
ตามหลักการณ์แล้วไม่แนะนำให้ใช้คาร์ซีทมือสอง เนื่องจากคาร์ซีทนั้นอาจมีจุดชำรุดอยู่โดยที่คุณอาจไม่รู้ ซึ่งอาจเกิดอันตรายได้หากเกิดอุบัติเหตุขึ้นจริง แต่หากต้องใช้คาร์ซีทมือสอง ควรต้องรู้ประวัติของคาร์ซีทนั้นให้ชัดเจน โดยควรเลือกจาก
ดูวัดหมดอายุของคาร์ซีท ต้องยังไม่หมดอายุ
ไม่มีประวัติอุบัติเหตุมาก่อน
ไม่มีร่องรอยความเสียหายของคาร์ซีท
มีคู่มือการใช้งานมาให้อย่างครบถ้วน
อย่างไรก็ตาม ควรเลือกซื้อคาร์ซีทมือหนึ่งจะดีที่สุดค่ะ
จากประสบการณ์การเป็นหมอเวชศาสตร์ฉุกเฉิน ซึ่งเจอเหตุการณ์เกี่ยวกับอุบัติเหตุมาครั้งไม่ถ้วน ต้องขอบอกว่า คาร์ซีท คืออุปกรณ์ช่วยป้องกันการบาดเจ็บให้กับลูกน้อยได้ดีที่สุดค่ะ อยากให้พ่อๆ แม่ๆ เล็งเห็นความสำคัญของการใช้คาร์ซีทกันเยอะๆ นะคะ
หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อ พ่อๆ แม่ๆ ไม่มากก็น้อย แล้วมาติดตามกันได้ใหม่ในบทความถัดไปนะคะ
เขียนโดย
พญ. ทานตะวัน จอมขวัญใจ หมอหน่อย (Tantawan Jomkwanjai. MD) Dr. Noi The Family
#เลือกคาร์ซีทยังไงดี #เลือกcarseat #แนะนำคาร์ซีท #คาร์ซีทที่ดีต้องเป็นแบบไหน #คาร์ซีทที่ปลอดภัยเลือกแบบไหนดี