ใครมีปัญหาผมร่วงเหมือนหมอหน่อยบ้างคะ? สระผมทีไร กระจุกผมร่วงเหมือนแมงมุมไต่ตามตัวเต็มไปหมด ช่วงหนักๆ หายใจทิ้งยังร่วงเลยค่ะ ถ้าใครมีปัญหาผมร่วงหลังคลอด คุณแม่ไม่ใช่คนเดียวที่เป็นค่ะ เพราะมีมากกว่า 50% ของคุณแม่ ที่มีปัญหาผมร่วงหลังคลอดเช่นเดียวกัน ว่าแต่ ทำไมถึงมีผมร่วงหลังคลอด แล้วจะมีเทคนิครับมือกับปัญหาผมร่วงหลังคลอดอย่างไรบ้าง? วันนี้หมอหน่อยมาแชร์ประสบการณ์ให้แม่ๆ ค่ะ
คุณแม่ คุณแม่จะยินดีและมีความสุขกับการต้อนรับลูกน้อยในช่วงหลังคลอด แต่อาจมีสิ่งหนึ่งที่ไม่อยากเจอ นั่นก็คือปัญหาผมร่วงหลังคลอด นั่นเอง
สาเหตุของปัญหาผมร่วงในช่วงหลังคลอด
(What causes postpartum hair loss?)
สาเหตุหลักของปัญหาผมร่วงหลังคลอด คือ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ในช่วงตั้งท้อง และช่วงหลังคลอด
ตามปกติแล้ว เราจะมีผมร่วงในแต่ละวันประมาณ 100 เส้นต่อวัน ซึ่งมักจะร่วงตามวงจรปกติ จนบางครั้งเราอาจจะไม่ได้สังเกตเห็นการร่วงของเส้นผม
ในช่วงตั้งท้อง จะมีฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ที่เปลี่ยน ทั้งการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมน HCG ฮอร์โมน Estrogen ฮอร์โมน Progesterone ฮอร์โมน Prolactin และฮอร์โมน Oxytocin ก็เพิ่มขึ้นด้วย ซึ่งฮอร์โมน Estrogen หรือฮอร์โมนเพศหญิงที่เพิ่มขึ้นช่วงตั้งท้อง จะทำให้เส้นผมคุณแม่แข็งแรงขึ้น เงางาม และร่วงน้อยลง ร่วมกับการเพิ่มขึ้นของระบบไหลเวียนเลือดในช่วงท้อง ทำให้เลือดไปเลี้ยงที่เส้นผมมากขึ้น ในช่วงตั้งท้อง 9 เดือน ทำให้ปริมาณการหลุดร่วงของเส้นผมลดลงอย่างเห็นได้ชัด
แต่เมื่อหลังคลอด ฮอร์โมน Estrogen, Progesterone ที่เคยสูงก็ลดลงอย่างรวดเร็วจนเข้าสู่ระดับปกติ จะเหลือแต่ฮอร์โมน Prolactin และฮอร์โมน Oxytocin ที่สูงขึ้น เนื่องจากเป็นการกระตุ้นช่วงให้นมบุตร นอกจากนี้ระบบการไหลเวียนโลหิตก็ลดลงกลับเข้าสู่ภาวะปกติ จากการที่ฮอร์โมน Estrogen ลดลง ระบบการไหลเวียนเลือดลดลง ส่งผลให้ผมที่เคยดกดำมา 9 เดือน ร่วงออกมา ซึ่งเป็นกลุ่มเส้นผมที่ไม่ได้ร่วงมาเลยในช่วง 9 เดือน แต่กลับมาร่วงพร้อมๆ กันปริมาณมากในช่วงหลังคลอด ทำให้คุณแม่จะรู้สึกว่า ผมได้ร่วงมากกว่าปกติจนน่าตกใจ
ผมจะร่วงหลังคลอดไปจนถึงเมื่อไหร่?
อาการผมร่วงหลังคลอดอาจเกิดได้ตั้งแต่วันแรกหลังคลอดบุตร หรือ อาจเริ่มประมาณเดือนที่ 3 หลังคลอด ซึ่งอาการผมร่วง มักจะมีอาการหนักมากในช่วง 4-5 เดือนหลังคลอด และอาจเริ่มลดลงหลัง 6 เดือน แต่ในบางคนอาจมียาวนานได้จนถึงลูกอายุ 1 เลยก็ได้ แต่โดยส่วนใหญ่ อาการผมร่วงจะกลับเข้าสู่ภาวะปกติเหมือนก่อนตั้งท้องในช่วง 1 ปีหลังคลอด
อย่างไรก็ตาม อาการผมร่วงหลังคลอด ไม่ได้ทำให้คุณแม่กลายเป็นคนหัวล้านแต่อย่างใด เพียงแต่การที่ผมกลับมาร่วงพร้อมๆ กัน อาจสร้างความกังวลและไม่สบายใจอยู่ไม่น้อย
หมอหน่อยก็เคยผ่านประสบการณ์ผมร่วงหลังคลอดมา เครียดมากเพราะเป็นคนผมเส้นเล็ก เลยดูผมบางจนหน้าตกใจ วันนี้เลยมาแชร์การรับมือกับปัญหาผมร่วงหลังคลอดค่ะ
เทคนิคการลดอาการผมร่วงหลังคลอด
หลีกเลี่ยงความร้อน ควรหลีกเลี่ยงการไดร์ผม การอบไอน้ำ หรือตกแต่งผมด้วยความร้อน เนื่องจากอาจทำให้อาการผมร่วงแย่ลง
สระผมนานๆ ที ในช่วงผมร่วงแนะนำให้สระผม 2-3 วันครั้ง เพื่อให้ผมที่ร่วงลดลง
เลือกยาสระผมที่อ่อนโยน หลีกเลี่ยงที่มีสารเคมีหรือน้ำหอม อาจให้แชมพูสำหรับคนที่มีปัญหาผมร่วงโดยตรง
ปล่อยให้ผมแห้งตามธรรมชาติ หลีกเลี่ยงการไดร์ผมด้วยความร้อน
ไม่หวีผมแรงๆ อาจหวีผมแค่วันละ 1-2 ครั้ง
ไม่ตกแต่งผมมากเกินไป ไม่มัดผมจนแน่นตึง
ทานอาหารที่มีประโยชน์ สารอาหารกลุ่ม Macro และ Micronutrients เช่น โปรตีน ไขมันดี โอเมก้า-3 โฟเลต ธาตุเหล็ก วิตามินดี วิตามินเอ สารอาหารต่างๆ เหล่านี้ช่วยให้ผมมีความแข็งแรงมากขึ้น ทำให้ผมที่จะขึ้นมาใหม่มีความแข็งแรงมากขึ้นด้วย
ทานวิตามินบำรุง การทานวิตามินบำรุงจะช่วยให้ร่างกายและเส้นผมได้รับสารอาหารต่างๆ อย่างเพียงพอ หากใครทาน Prenatal vitamins อยู่แล้ว ควรทานต่อเนื่อง หรือเลือกทานเป็น Postnatal Vitamins ก็ได้เช่นกัน
วิตามินบำรุงเส้นผมหลังคลอด เป็นวิตามินที่ออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหาให้กับคุณแม่ที่มีปัญหาผมร่วงหลังคลอด มีส่วนผสมของ Biotin ที่ช่วยให้ผมร่วงน้อยลง ผมใหม่แข็งแรงมากขึ้น
หมอหน่อยเองได้ทำตามคำแนะนำข้างต้น และทานวิตามินบำรุงเส้นผม พบว่า การผมร่วงดีขึ้นหลังทานวิตามิน 2 เดือน ผมร่วงน้อยลง ผมใหม่ขึ้นมากกว่าเดิม ดูหนามากขึ้น ทำให้รู้สึกสบายและมั่นใจขึ้น แม้ว่าจะยังมีผมร่วงอยู่เรื่อยๆ ก็ตามค่ะ
ใครที่มีปัญหาผมร่วงในช่วงหลังคลอด สามารถทดลองเทคนิคต่างๆ เหล่านี้ได้นะคะ หวังว่าผมของแม่ๆ ทุกคนจะกลับมาสวยเงางามเหมือนเดิมค่า
เขียนโดย
พญ. ทานตะวัน จอมขวัญใจ หมอหน่อย (Tantawan Jomkwanjai.MD)